W 1257r. zapis wymienia ją jako Virbice, w XV w. jako Wirzbiczę, od 1581r. występuje obecna nazwa. Pierwsza wzmianka o miejscowości pochodzi z XIII w.  – Bolesław Wstydliwy uposażając klasztor klarysek w Zawichoście w 1257r. nadaje im wioski Wierzbicę, Udórz, Koryczany, Małyszyce koło Żarnowca. W XIV w. dziesięcinę z Wierzbicy pobierał klasztor sióstr Norbertanek w Imbramowicach. W tym czasie wieś wchodziła w skład dóbr królewskich Żarnowiec. W XV w. należała do parafii  Narodzenia NMP w Żarnowcu i był tu folwark oraz karczma. W 1581 r. należała do parafii Pilica i była własnością Mikołaja Padniewskiego. Były tu wówczas 3 łany kmiece, 1 komora bez bydła i 2 rękodzielników. W 1690r. wchodzi w skład parafii św. Wojciecha w Łanach Wielkich. W 1789 r. kiedy chłopi z Wierzbicy jechali na jarmark do Pilicy mogli na furę zabrać tylko 5 korców pszenicy, 5 żyta, 5 jęczmienia i 5 grochu. Takie obowiązywały wówczas ograniczenia w handlu. (Handlowano wówczas też słomą, miotłami, anyżkiem, wełną, bydłem, nabiałem, miodem, itp.) . W latach 1789 – 91 było w Wierzbicy 43 do 47 domów i mieszkało ok. 222 osoby. Natomiast niewiele później w 1827r. było 27 domów i 185 mieszkańców. Czyli albo dane z końca XVIII w. są za duże, albo w tym czasie wieś została dotknięta jakimś wielkim pożarem, czy innym dramatem. W 1916r. Józef  Kotnis wraz ze Stanisławem Banasiem (nauczycielem)  otwiera tu szkołę, a wkrótce tworzy OSP i tajną komórkę POW.

Józef Kotnisto wybitna postać pochodząca z Wierzbicy, z której mieszkańcy powinni być dumni. Urodził się tutaj w 1885r. w rodzinie chłopskiej. Był bardzo zdolny. Skończył Szkołę Handlową w Kielcach, a później Wyższą Szkołę Gospodarstwa Wiejskiego w Cieszynie. Kiedy za swoją działalność niepodległościową nie został przyjęty do szkoły w Kijowie wrócił do Wierzbicy. Uczył młodzież, rozwijał rolnictwo, popularyzował pszczelarstwo. 14.12.1917r.  został wybrany jako reprezentant gminy Pilica do sejmiku powiatowego w Olkuszu, a w 1919r. został posłem pierwszego sejmu w wolnej Polsce – Sejmu Ustawodawczego – z terenu ziemi kieleckiej z listy PSL „Wyzwolenie”. Organizował w całej Polsce szkoły rolnicze. W latach 30-tych został prezesem Okręgowej Spółdzielni Mleczarskiej w Pilicy, długo pracował w Starostwie w Olkuszu. W czasie II wojny światowej organizował na tym terenie BCH. 26.01.1944r.  został rozstrzelany przez Niemców w Wolbromiu wraz ze swoim bratem Janem.

W 1924r. w Wierzbicy powstało koło Niezależnej Partii Chłopskiej - rozwiązane w 1927r.  W XX –leciu międzywojennym  działała tu mleczarnia.

II wojna światowa  też odcisnęła na miejscowości swoje piętno. Działały tu różne odziały wojskowe ( głównie BCH i AK). Tajne komplety w zakresie szkoły średniej prowadził we wsi Stanisław Zagała. Uczył na nich też Franciszek Wdowski. W czasie walk w kampanii wrześniowej w 1939r. polegli mieszkańcy wsi Stanisław Wieczorek,  Józef Zagała, Piotr Zagała. Poza tym w czasie wojny zostali zamordowani przez Niemców mieszkańcy Jan Brożek

( żołnierz BCH i AK) – X 1944r., Piotr Cień ( uczestnik wojny polsko – sowieckiej w 1920r.) – VIII 1944r., Władysław Kotnis – III 1943r.,  Jacek Niebrzydowski, Wojciech Mieczysław Pałka – VI 1944r., Antoni Zagała –

X 1942r.  i wymienieni wcześniej bracia Kotnisowie. W obozie koncentracyjnym w Neuengamme  zginął Jakub Grabowski w II 1944r., w obozie jenieckim Jan Gumułka w 1941r., a na robotach w Niemczech w

V 1943r. zmarł Stanisław Gumułka .

W IV 1945r. zginął Stanisław Lelątko i Edward Kazior „Lot” 9 dowódca oddziału BCH).

Wkrótce po zakończeniu wojny otwarto tutaj szkołę podstawową i przedszkole.

Miejscowe zabytki to kaplica z XVIII w. z kruchtą dobudowaną w 1892r. i

2 drewniane kapliczki z I poł. XIX w.

(Na podstawie  książki „Przewodnik po Ziemi Olkuskiej – Gminy Klucze i Pilica”, autor Olgerd Dziechciarz, t.II,cz.1, wyd. Olkusz 2000)